گزارش ایلنا، کمبود ویتامین A بیشتر در کشورهای در حال توسعه شایع است اما در آمریکا و دیگر کشورهای توسعه یافته چندان دیده نمیشود، کمبود شدید ویتامین A میتواند منجر به التهابات پوستی، شب کوری، ناباروری، اختلالات رشد و عفونت تنفسی منجر شود.
ویتامین A محلول در چربی است و برای بسیاری از عملکردهای بدن مانند بینایی، سیستم ایمنی قوی، تولید مثل و سلامت پوست ضروری است.
انواع ویتامین A در غذاها
دو نوع پرو ویتامین A و ویتامین A در غذاها وجود دارد، پرو ویتامین A که به رتینول نیز معروف است، معمولا در گوشت، ماهی، تخم مرغ و محصولات لبنی یافت میشود، از سوی دیگر، بدن کاروتنوئیدهای موجود در غذاهای گیاهی مانند میوهها و سبزیجات قرمز، سبز، زرد و نارنجی را به پرو ویتامین A تبدیل میکند.
کمبود این ویتامین در کشورهای توسعه یافته نادر است، اما در مقابل بسیاری از مردم کشورهای در حال توسعه از کمبود ویتامین A رنج میبرند.
زنان باردار، مادران شیرده، نوزادان و کودکان بیش از سایر افراد در معرض خطر کمبود این ویتامین قرار دارند، فیبروز کیستیک و اسهال مزمن ممکن است خطر کمبود آن را افزایش دهد.
در اینجا ۸ علامت کمبود ویتامین A شرح داده شده است:
کمبود ویتامین A پوستتان را خشک می کند
ویتامین A برای تولید و ترمیم سلولهای پوست مهم است، همچنین به مبارزه با التهابات پوستی نیز کمک میکند، کمبود ویتامین A ممکن است به گسترش اگزما شود که به دنبال آن عارضههایی چون خشکی، خارش و التهاب پوست به چشم میخورد، چندین مطالعه بالینی نشان داده است که مکمل ویتامین A آلیترتینوئین در درمان اگزما موثر است.
در یک مطالعه ۱۲ هفتهای، علائم اگزمای مزمن در افراد مبتلا به این ناراحتی پوستی با دریافت ۱۰ تا ۴۰ میلیگرم آلیرتینوئین در روز، به میزان ۵۳ درصد کاهش یافت.
بلایی که سراغ چشمانتان می آید
مشکلات چشم یکی از معروفترین مسائل ناشی از کمبود ویتامین A است، در موارد شدید، کمبود ویتامین A میتواند به کوری کامل و از بین رفتن قرنیه منجر شود، از اولین نشانههای کمبود ویتامین A، خشکی چشم یا ناتوانی چشم در تولید اشک است.
بچههای خردسال در هند، آفریقا و آسیای جنوب شرقی که در رژیم غذایی آنها ویتامین A به اندازه کافی وجود ندارد، بیشتر در معرض خطر ابتلا به خشکی چشم هستند.
کمبود ویتامین A شب کورتان می کند
کمبود شدید ویتامین A میتواند منجر به شب کوری شود، طبق نتایج مطالعات انجام شده، در کشورهای در حال توسعه شب کوری در حال افزایش است، با توجه به گستردگی این مشکل، متخصصان بهداشت و درمان تلاش کردند تا با جبران کمبود ویتامین A این مشکل را در افراد مبتلا به شب کوری درمان کنند.
در یک مطالعه، زنان مبتلا به شب کوری ویتامین A در قالب غذا یا مکملها دریافت کردند، نتیجه این مطالعه نشان داد که هر دو شکل ویتامین A در بهبود شب کوری موثر بوده است و شش هفته درمان با این ویتامین توانایی بینایی زنان برای تطبیق با تاریکی را بیش از ۵۰ درصد افزایش داده است.
کمبود ویتامین A و ناباروری و سقط جنین
ویتامین A برای تولید مثل در هر دو گروه مردان و زنان ضروری است، این ویتامین همچنین باعث شکلگیری رشد مناسب در نوزادان میشود، اگر مشکل بارداری دارید، کمبود ویتامین A میتواند یکی از دلایل آن باشد، کمبود این ویتامین ممکن است منجر به ناباروری در مردان و زنان شود.
مطالعات نشان میدهد، موشهای مادهای که از کمبود ویتامین A رنج میبردند در دوران بارداری خود دچار مشکل شدهاند و احتمال نقص جنین در آنها بیشتر است.
تحقیقات دیگر نشان میدهد که مردان نابارور به علت میزان بالای استرس اکسیداتیو در بدنشان نیاز بیشتری به آنتی اکسیدانها دارند، ویتامین A مانند یک آنتی اکسیدان در بدن عمل میکند، همچنین مطالعات نشان داده است که کمبود این ویتامین از عوامل اصلی سقط جنین است.
اختلالات در رشد کودکان
کودکانی که کمبود ویتامین A دارند ممکن است رشد مناسبی نداشته باشند، چرا که ویتامین A برای رشد مناسب بدن انسان ضروری بوده و مطالعات متعددی نشان داده است که مکملهای ویتامین A به تنهایی و یا با مواد مغذی دیگ، میتواند رشد را بهبود بخشد، بیشتر این مطالعات در کودکان در کشورهای در حال توسعه انجام شده است، همچنین نتایج بررسی یکی از مطالعات نشان داده است که مکمل ویتامین A در ترکیب با سایر مواد مغذی ممکن است تاثیر بیشتری بر رشد داشته باشد.
عفونتهایی که کمبود ویتامین A به جانتان می اندازند
عفونتهای مکرر، به ویژه در گلو یا ریه ممکن است نشانهای از کمبود ویتامین A باشد، یک مطالعه انجام شده بر کودکان در اکوادور نشان داد که اطفال زیر ۱۰ سال که ۱۰۰۰۰ واحد ویتامین A در هفته دریافت کردند، کمتر به عفونت تنفسی مبتلا شدند.
از سوی دیگر، برخی مطالعات انجام شده در کودکان نشان داد که مکملهای ویتامین A ممکن است خطر ابتلا به عفونتهای گلو و ریه را تا ۸ درصد افزایش دهد؛ بنابراین محققان پیشنهاد میکنند که مکملها فقط باید برای کسانی که دارای کمبود واقعی این ویتامین هستند، تجویز شود، علاوه بر این، بر اساس یک مطالعه انجام شده در سالمندان، سطح بالای بتاکاروتن در خون میتواند از افراد در مقابل عفونتهای تنفسی محافظت کند.
اختلال در روند بهبود زخم و جراحات
زخمهایی که بعد از جراحی به خوبی درمان نمیشوند ممکن است به سطح پایین ویتامین A مرتبط باشد، این موضوع به این دلیل است که ویتامین A باعث ساخت کلاژن و سلامت پوست میشود.
مطالعه انجام شده بر موشهای صحرایی نشان داد که مصرف خوراکی ویتامین A تولید کلاژن را افزایش میدهد همچنین ویتامین A موضعی برای جلوگیری از زخمهای مرتبط با دیابت موثر بوده است که تحقیقات انجام شده بر انسانها دارای نتایج مشابه بود.
آکنه و ضایعات پوستی
از آنجا که ویتامین A باعث بهبود ضایعات پوست و سایر التهابات میشود، ممکن است در جلوگیری یا درمان آکنه کمک کننده باشد، مطالعات متعدد نشان دهنده ارتباط میان سطح ویتامین A و آکنههای پوستی است.
در یک مطالعه انجام شده در ۲۰۰ بزرگسالان نشان داده شد که سطح ویتامین A در افراد مبتلا به آکنه بیش از ۸۰ میکروگرم کمتر از سایر افراد بوده است، تحقیقات نشان میدهد که کرمهای حاوی ویتامین A میتوانند ضایعات آکنه را به میزان ۵۰ درصد کاهش دهند.