بی اشتهایی کودکان شامل طیف گسترده ای از مشکلات تغذیه ای می شود که از یک مشکل ساده تغذیه ای نظیر شوخی گرفتن غذا خوردن، شروع و تا اختلالات شدید در رشد کودک ناشی از سوء تغذیه را شامل می شود.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز، یکی از عوامل مهم در ایجاد بی اشتهایی، اختلالات و ناراحتی های روانی و غیر ارگانیک است. اضطراب، افسردگی، روابط غلط و نامناسب خانوادگی، کمبود محبت و عکس العمل های عاطفی نامناسب از جمله این علل می باشند.
والدین افسرده و گوشه گیر که الفبای ایجاد رابطه عاطفی با کودک خود را نمی دانند و در روند تغذیه و تحریک کودکان شان به خوردن کوتاهی دارند، فرزند آنان از بی توجهی تغذیه ای عاطفی، اجتماعی و هوشی رنج خواهد برد. ناآگاهی از نوع و شیوه ارتباط با کودک در هر زمینه ای خصوصا به هنگام تغذیه و از سن 8 ماهگی به بعد می تواند منجر به اختلالات تغذیه ای، بی میلی و بی اشتهایی در دوران کودکی شود.
هر گاه مادران در خوراندن غذا به کودک ـ در حالت عصبانیت و یا اضطراب ـ اصرار نمایند و تا آنجا پیش بروند که حتی با کودکان شان درگیر شوند، در چنین مواردی کودک نه تنها رغبتی به خوردن غذا از خود نشان نمی دهد بلکه رفتار نامناسب تری را در پیش خواهد گرفت و این موضوع به عنوان یک خاطره تلخ در ذهن او باقی خواهد ماند.
داشتن یک برنامه غذایی که با ذائقه و میل کودک تناسب کافی داشته باشد و در عین حال بتواند نیازهای روزانه کودک را تأمین نماید بسیار مهم می باشد اما بسیاری از مادران به دلیل بی اطلاعی و یا بی نظمی فاقد چنین برنامه های غذایی هستند.
گاهی اوقات مشاهده می شود که هنوز کودک قاشق اول را به طور کامل نخورده، مادر قاشق دوم را به دهانش می گذارد و یا اینکه قاشق غذا را بیش از اندازه پر کرده تا جایی که تنفس کودک دچار اختلال می شود.
شیوه های نامناسب خوراندن غذا هم می تواند تغذیه را در نظر کودک بی اهمیت جلوه دهد به مانند اینکه برخی از مادران به هنگام راه رفتن و یا بازی کردن و نظایر این حالات به کودک خود غذا می خورانند. برعکس، چنانچه مادران کودک خود را آزاد بگذارند تا با غذای خود بازی کند و آن را لمس کند، معمولاً کودک بهتر غذا می خورد. والدین باید توجه داشته باشند برای اینکه کودک شان در زمینه تغذیه دچار بی اشتهایی نشود، باید از زمان شیرخواری مراقب تغذیه اش باشند.
از شیر گرفتن کودک که معمولاً در سنین 2 تا 3 سالگی انجام می پذیرد، مستلزم حمایت های تغذیه ای مناسب با برنامه ریزی است. لذا به کارگیری یک روش تدریجی اما ثابت و جایگزین نمودن غذاهای مناسب در از شیر گرفتن کودک حائز اهمیت می باشد. اغلب برای مادران بهتر است که شیر پستان خود را فقط پس از تغذیه جامدات به کودک بدهند.
اصرار کودکان بر خوردن شیر پس از یک دوره محرومیت، اگر با عدم قاطعیت مادر روبه رو شود منجر به پافشاری هر چه بیشتر کودک به خواسته هایش می شود.اکثر کودکان هوس های کودکانه زودگذری در خصوص غذا خوردن دارند. چنانچه والدین طبق برنامه ای از پیش تعیین شده سرِ ساعت به کودک شان غذا بدهند و کودک امتناع کند و غذا را پس بزند و آنها غذای دیگری به او ندهند،
زمانی که کودک حسابی گرسنه اش بشود، همان غذا را با میل و رغبت فراوانی خواهد خورد و این مسأله جلوی بروز مشکلات بعدی را خواهد گرفت.کودکانی که دچار کم اشتهایی هستند اغلب در مواجه شدن با حجم زیاد غذا در ظرف شان، از خوردن سر باز می زنند. در این گونه موارد باید حجم غذای مورد انتظار کودک بسیار کم در نظر گرفته بشود و در همان وعده غذایی، به تدریج به حجم غذای کودک اضافه بشود.
تمیز کردن بشقاب غذا توسط کودک، انگیزه ای برای خوردن غذا حتی در حجمی بیشتر و در وعده های دیگر است. به کودکان کم اشتها می توان در هر وعده غذایی، غذای کمتری داد اما تعداد وعده های غذایی را بیشتر کرد.
ضمنا باید توجه داشت که به هیچ وجه در میان وعده های غذایی از تنقلاتی نظیر بیسکویت، کیک، شکلات، پفک، چیپس، بستنی و … به کودکان داده نشود و در صورت اصرار و پافشاری بیش از حد آنان، این مواد در حجم بسیار کم و پس از خوردن غذا و طبق یک برنامه حساب شده و قبلی داده شود.